Papa Francis’in ölümünün ardından yeni Papa ne zaman seçilecek?
Katolik dünyasının ruhani lideri Papa Francis’in 21 Nisan’da hayatını kaybetmesinin ardından gözler Vatikan Devlet Başkanlığı ve Katolik dünyasının ruhani liderliği koltuğuna kimin geçeceğine çevrildi.
Vatikan’dan üst düzey bir kaynağın verdiği bilgiye göre, kardinaller 7 Mayıs günü Kilise’nin yeni liderini seçmek için bir araya gelecek.
Reuters’a konuşan kaynak, tarihin Vatikan’da kapalı kapılar ardında yapılan bir kardinal toplantısında belirlendiğini, bunun Cumartesi günü Papa Francis’in cenaze töreninden bu yana yapılan ilk toplantı olduğunu söyledi. Resmi açıklamanın yakında yapılması bekleniyor.
ÖNE ÇIKAN ADAYLAR
Papalık için öne çıkan adaylar arasında İtalyan Kardinal Pietro Parolin, Macar Kardinal Peter Erdo, ABD’li Kardinal Raymond Leo Burke, İtalyan Kardinal Matteo Maria Zuppi, Filipinli Kardinal Luis Antonio Gokim Tagle, İtalyan Kardinal Pierbattista Pizzaballa, Ganalı Kardinal Peter Turkson ve Maltalı Kardinal Mario Grech gibi isimler yer alıyor.
SÜREÇ NASIL İŞLEYECEK?
Öncelikle Papa, 80 yaşın altında olması gereken 120 kardinal tarafından seçilir. Papa’nın ölüm ilanının ardından dünyanın çeşitli bölgelerindeki tüm kardinaller Vatikan’a gelir.
Conclave (Konsey) toplanır ve konseyin ilk günü özel bir ayinle başlar. Ardından kardinaller Sistine Şapeli’ne girerek dualar ve ilahiler okuyarak azizlere ve Kutsal Ruh’a bir Papa seçmelerine yardım etmeleri için yalvarır.
Her kardinal elini bir İncil’in üzerine koyar ve “en büyük sadakatle” konseyin ayrıntılarını asla açıklamayacağına dair söz verir.
Papalık ayinlerinin yöneticisi, yani Papa’nın görev süresi boyunca dini törenleri düzenleyen yetkili Kardinaller Meclisi’nin dekanı, daha sonra Latince “Herkes dışarı” anlamına gelen “Extra omnes” diye bağırır. Kardinaller dışındaki herkes ayrılır.
DIŞ DÜNYA İLE TÜM İLETİŞİM KESİLECEK
Şapelin içindeki kardinallerle dış dünya arası iletişim tamamen kesilir. Kardinaller bilgi sızdırırlarsa Kilise’den aforoz edilir. Şapel dinleme cihazına karşı elektronik cihazlarla taranır.
Adayların erkek ve vaftiz edilmiş bir Katolik olması gerekmektedir. Ve açık bir gereklilik olmasa da, neredeyse her Papa seçilmeden önce kardinal olmuştur.
ÜÇTE İKİ OY ARANIYOR
Konklav’da 80 yaş altındaki kardinaller oy kullanacak. Halen oy kullanma hakkına sahip kardinal sayısı 135 ile rekor seviyede yüksek.
Papa seçimi için seçici kardinallerin üçte ikisinin oyu gerekiyor. Ancak ilk 34 oylama sonrası hala bir papa seçilememişse son turda en fazla oyu alan iki aday arasında oylama yapılıyor.
Papalık seçiminde resmi olarak adaylar bulunmuyor.
Teknik olarak papa seçilmek için bekar erkek ve Katolik olmak dışında bir şart bulunmasa da papalar geleneksel olarak seçime katılan kardinaller arasından seçiliyor.
Bu geleneğin dışındaki bir örnek, 13. yüzyılda yaklaşık iki yıl boyunca bir papa seçilememesi üzerine kardinallerin, rahip seviyesindeki keşiş Pietro da Morrone’yi papa ilan etmesiydi. 5. Celestino adını alan bu papayı istisnai kılan bir diğer özelliği de birkaç ay sonra istifa etmesiydi.
SİYAH DUMAN BEYAZ DUMAN
2013’teki son konklav, 12 Mart’ta 17.33’te “extra omnes” anonsuyla başlamış, ilk siyah duman aynı gün 19.41’de görülmüştü. 13 Mart’ta saat 19.06’da ise beyaz duman çıkmasıyla yeni papa seçildiğinin haberi verilmişti.
Siyah duman-beyaz duman ritüeli, seçim sonucunu Vatikan’daki San Pietro Meydanı’nda ya da ekranları başında bekleyenlere yeni papanın seçilip seçilmediğini gösteren ilk işaret. Sistine Şapeli’nin çatısındaki bacadan siyah duman çıkması gerekli çoğunluğun sağlanamadığı, beyaz duman ise yeni papanın seçildiği anlamına geliyor.
Dumanlar, oturumların sonunda oy pusulalarının ve belgelerin yakılmasıyla elde ediliyor. Geçmişte beyaz duman, kağıtların ıslak samanla birlikte yakılmasıyla elde edilirken 2005’ten beri duman renklerini daha net ayırt etmek için yardımcı maddeler de kullanılıyor.
Oy pusulaları 1939 konklavından bu yana, dökme demirden yapılmış, silindir şeklinde 1 metre yüksekliğindeki, 0,45 metre çapındaki sobada yakılıyor. 2005’te bu sobanın yanına, dumanın görünürlüğünü artırmak için duman fişeği yerleştirilen ayrı bir cihaz eklendi.
“HABEMUS PAPAM” (BİR PAPAMIZ VAR)
Bacadan beyaz duman çıkması, seçici kardinallerin bir aday üzerinde gerekli oy çoğunluğuna ulaştığı ve bu adayın da papalık görevini kabul ettiği anlamına geliyor. Yeni papaya hemen ardından, bu görevde kullanmak istediği isim soruluyo
Yeni Papa kardinallerin bağlılık yemini ve duanın ardından San Pietro Bazilikası’nın merkez locasının balkonundan halka takdim ediliyor. “Habemus Papam” (bir papamız var) anonsuyla yeni papanın kimliği duyuruluyor.
Ve 1.3 milyar Katolik’e ruhani liderlik edecek yeni papa balkondan ilk “Urbi et orbi” (şehre ve dünyaya) konuşmasıyla sesleniyor.
